KOMPENDIUM WIEDZY

Jak powstaje katar?

Katar to zapalenie błony śluzowej nosa, które charakteryzuje się wzmożoną produkcją wydzieliny, podrażnieniem i obrzękiem błony śluzowej. Wśród typowych objawów pojawia się częste kichanie, świąd i utrudniający prawidłowe oddychanie zatkany nos. Nieżyt nosa to dolegliwość powszechna, przed którą trudno się uchronić. Potrafi skutecznie utrudnić codzienne funkcjonowanie, zwłaszcza najmłodszym.

Jak powstaje katar?

Nieżyt nosa, zwany potocznie katarem powstaje najczęściej w wyniku zakażenia patogenami. Zdrowy nos produkuje odpowiednią ilość lepkiego śluzu, który jest niezbędny do nawilżenia śluzówki oraz ochrony przed zanieczyszczeniami i drobnoustrojami z otoczenia. Zwiększona produkcja wydzieliny pojawia się w wyniku kontaktu z patogenami, które zaczynają pokonywać barierę ochronną i stanowić zagrożenie dla organizmu. Pojawia się zwiększona produkcja gęstej i lepkiej wydzieliny, której celem jest zatrzymanie nieproszonych gości. W ten sposób układ odpornościowy broni naszego organizmu przed zagrożeniami i stara się nie dopuścić do rozwoju infekcji. Wiemy już co to jest katar, a czy znamy jego przyczyny?


Skąd ten katar, czyli jakie są przyczyny kataru?

Katar najczęściej jest powodowany infekcją wirusową1. Istnieje ogromna liczba chorobotwórczych wirusów, które z łatwością przenoszą się drogą kropelkową. Wywołują najczęściej przeziębienie, którego jednym z pierwszych objawów jest właśnie nieżyt nosa2. Najwięcej infekcji wywołują rhinowirusy. Uważa się, że odpowiadają za około 50 proc. przypadków przeziębień3. Do zakażenia dochodzi niezwykle łatwo, w wyniku kontaktu z osobą chorą, która kichając i kaszląc rozsiewa drobne kropelki wydzieliny wraz z wirusami. Katar mogą wywoływać także bakterie, choć zdarza się to stosunkowo rzadko. Trzeba pamiętać, że nie zawsze cieknący nos jest objawem przeziębienia. Katar może pojawiać się w wyniku reakcji alergicznych, działania substancji toksycznych, jak dym nikotynowy i smog, w wyniku stosowania niektórych leków czy długotrwałego przebywania w suchym i przegrzanym pomieszczeniu4.


Jestem zdrowy, dlaczego mam katar?

Katar może mieć związek z alergią. Choroba daje o sobie znać wczesną wiosną, a ustępuje późnym latem. Jednym z jej najczęstszych objawów jest właśnie katar. W Polsce na alergie choruje ok. 12 mln osób, a prawie 8 mln cierpi na alergiczny nieżyt nosa5. Czym jest katar alergiczny? To reakcja obronna organizmu na kontakt z alergenami. Są nimi najczęściej pyłki roślin. Mówimy wówczas o katarze siennym, który występuje sezonowo. Chorzy zmagają się z cieknącym nosem i częstym kichaniem w czasie pylenia wielu gatunków roślin. W okresie jesienno-zimowym nie odczuwają żadnych objawów choroby. Zdarza się i tak, że katar utrzymuje się cały rok, a jego powodem są alergie na kurz, sierść zwierząt czy grzyby. Niekiedy przyczyna kataru, zwłaszcza przewlekłego i nawracającego, ma związek z wadami anatomicznymi górnych dróg oddechowych. Leczenie kataru powinno przede wszystkim poprzedzać dokładne ustalenie jego przyczyny. Nieżyt nosa spowodowany przeziębieniem będzie wymagał podania innych leków, niż katar wywołany alergią.

NAS.03.2022.02.

Należy pamiętać, że artykuł nie zastępuje porady lekarskiej, jeżeli objawy choroby nie ustępują, utrzymują się, mimo przyjmowania leków lub pojawiają się inne, niepokojące objawy, należy skonsultować się z lekarzem.

1 M. Majewska., Katar – przyczyny, objawy, rodzaje, leczenie., 25/08/2021. Pozyskano z: https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/uklad-oddechowy/katar-przyczyny-objawy-rodzaje-leczenie-aa-Fpgq-jv5q-twhJ.html

2 E. Mik, M. Stopiński, M. Mrozińska., Przeiębienie., Przewodnik lekarza., Termedia., 17/04/2004. Pozyskano z: https://www.termedia.pl/Przeziebienie,8,1242,1,0.html. Artykuł dostępny na życzenie.

3 M. Majewska., Rhinowirusy (HRV) – objawy, leczenie i zapobieganie zakażeniu., 24/10/2016. Pozyskano z: https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/choroby-zakazne/rhinowirus-hrv-objawy-leczenie-i-zapobieganiu-zakazeniu-aa-rgea-CRDD-3WqT.html

4 D. Jurkiewicz., Przewlekły alergiczny nieżyt nosa., Przewodnik Lekarza., 17/07/2003. Pozyskano z: https://www.termedia.pl/Przewlekly-alergiczny-niezyt-nosa,8,166,0,0.html

5 P. Dąbrowiecki., Astma i alergie., 03/06/2019. Pozyskano z: https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/alergia-i-astma-filmy-edukacyjne,7363.html

Kompendium wiedzy

Kontakt

M.C.M. Klosterfrau
Healthcare Sp. z o.o.

ul. Hrubieszowska 2
01-209 Warszawa

+48 (22) 231 82 87
e-mail: biuro@klosterfrau.pl